НАША НІВА. — 8 красавіка 2013 г. Павярхоўна прагледзеў толькі адзін гістарычны дакумент XVI стагоддзя, які аказаўся пад рукой. Гэта зроблены ў 1550-х гадах (прыкладна 450 год таму) попіс Гродзенскай каралеўскай эканоміі. Прыведзеныя ў попісе імёны — гэта імёны тагачасных сялян, пераважна праваслаўных, хаця на той час у рэгіёне ўжо была невялікая колькасць каталіцкага насельніцтва. Адным […]
Полацк (летапiсны Полотеск, Полотьск, Полтеск) у «Аповесцi мiнулых гадоў» упамiнаецца пад 862 г. як адзiн з цэнтраў старажытнарускай дзяржавы з ажыўленымi эканамiчнымi сувязямi з iншымi тэрытарыяльнымi аб'яднаннямi. Полацкая зямля ў далёкiя ад нас часы прызнавалася «беларускай дзяржавай», якая мела княжацкую ўладу, веча, адмiнiстрацыю, вайсковую абарону. Яна займала адно з вядучых месц у старажытнарускай i старабеларускай […]
(ЛИЧНОСТЬ-СЛОВО-СОЦИУМ — 2009) Падрыхтоўка розных слоўнікаў для вучэбных мэт – адна з надзенных задач беларускай лексікаграфіі. Асабліва гэта патрэбна пры выкладанні курса «Беларуская мова. Прафесійная лексіка» для студэнтаў нефілалагічных спецыяльнасцей ВНУ Рэспублікі Беларусь у сувязі, па–першае, з неабходнасцю авалодання беларускай мовай, паколькі ў краінах з дзяржаўным двухмоўем веданне кожнай мовы з’яўляецца абавязковым для ўсіх грамадзян […]
(ЛИЧНОСТЬ-СЛОВО-СОЦИУМ — 2009) Сельскагаспадарчая тэрміналогія неаднойчы з’яўлялася прадметам апісання практычнай тэрмінаграфіі: падрыхтавана 17 даведнікаў, прысвечаных розным галінам сельскагаспадарчай справы [1–17], таму «шмат у чым не маюць падстаў нараканні на нераспрацаванасць тэрміналогіі на беларускай мове, якія нярэдка гучаць з вуснаў тых, хто адмаўляе ў праве на жыцце беларускамоўнай навуцы і беларускамоўнаму навучанню, у тым ліку і ў […]
(Личность — Слово — Социум — 2008) Фразеалагізмы на ўзроўні нарматыўнага ўжывання маюць агульнапрынятыя форму і змест. Мова мастацкай літаратуры, акрамя традыцыйнага іх выкарыстання, дазваляе раскрыць стылістычны патэнцыял зваротаў. У такім выпадку фразеалагізмы рэалізуюцца ў адмыслова створаным кантэксце. Пісьменнікі пры дапамозе розных прыемаў па–майстэрску абнаўляюць іх форму і абыгрываюць змест, дасягаючы гумарыстычных, іранічных, сатырычных эфектаў, […]
(Личность — Слово — Социум — 2008) Распрацоўка тэарэтычных і практычных пытанняў беларускай тэрміналогіі, задача яе ўпарадкавання і аналізу функцыянавання ва ўмовах відавочнага звужэння сфер выкарыстання беларускай мовы застаецца важнай і актуальнай. Сённяшні ўзровень развіцця беларускай тэрміналогіі (яе недастатковае ўладкаваннне і часам адсутнасць распрацаваных тэрмінасістэм па розных галінах ведаў) не зусім адпавядае сучаснаму стану беларускай […]
(Личность — Слово — Социум — 2008) Беларуская трасянка, як і ўкраінскі суржык, выклікае шмат пытанняў і супрацьлеглых эмоцый. Як навуковы тэрмін, яна хутка і стала ўвайшла у мовазнаўства, апошнім часам значна пашырае сваё семантычнае поле, пазычаецца суседзямі: у польскім друку сустрэнем эканамічную трасянку, беларусы не скупяцца на азначэнні з рознымі канататамі: духоўная трасянка (голас […]
((Личность — Слово — Социум — 2008) ) Як адзначае А. К. Малюк, ацэначнасць і эмацыянальнасць у структуры канатацыі займаюць немалаважнае месца [1]. Ацэначнасць з’яўляецца семантычнай уласцівасцю лексічнай адзінкі ці лексіка–семантычнага варыянту, састаўной часткай канатацыі і цесна звязана з эмацыянальнасцю, што ёсць вынік адлюстравання сувязі паміж ацэнкай і эмоцыяй суб’екта на ўзроўні іх праяўлення ў […]
(Личность — Слово — Социум — 2008) У развiццi беларускай лiтаратуры i лiтаратурнай мовы велiзарная заслуга Я. Коласа несумненная. Яго творы — яркi прыклад вернага служэння народу, узор увасаблення глыбокага зместу i высокай iдэйнасцi ў дасканалую мастацкую форму, дзе няма нi аднаго лiшняга слова, нi аднаго шаблоннага звароту. У паэтычнай мове Я. Коласа — здзiўляючая […]
(Личность — Слово — Социум — 2008) Час, шляхі і прычыны распаўсюджвання польскай мовы сярод беларусаў, уплыў яе на беларускія гаворкі і ў выніку чаго на літаратурную мову былі аб’ектам даследаванняў Я. Ф. Карскага, Ф. П. Філіна, М. Г. Булахава, А. М. Булыкі і інш. Прычыну цікавасці да гэтага пытання дакладна вызначыла Г. У. Арашонкава: «Непасрэднае тэрытарыяльнае суседства […]
Панядзелак, красавіка 8, 2013
Няма каментараў